بورس کالا به عنوان یکی از مهمترین ابزارهای اقتصادی در جهان شناخته شده است. با بورس کالا، شرکتها و سرمایهگذاران میتوانند از رشد و تغییرات قیمت کالاها سود ببرند. بورس کالا محلی است که کالاها و محصولات تجاری مانند نفت، گندم، طلا، نقره و آلومینیوم و سایر کالاهای قابل معامله، به صورت آنلاین معامله میشوند. اگرچه بورس کالا از نظر اندازه کوچکتر از بورس اوراق بهادار است، اما در بسیاری از نواحی اقتصادی جهان، از جمله بازارهای صنعتی و تجاری، یکی از مهمترین بازارها است.
ویدیو بورس کالا چیست ؟
شیوههای معامله در بورس کالا
در بورس کالا، تعدادی شیوه معامله وجود دارد. بین این شیوهها میتوان به معاملات آتی، سررسید آتی، گزینههای آتی و معاملات مستقیم اشاره کرد.
معاملات آتی: در این شیوه، تاریخ تسویه معامله در آینده قرار دارد.
سررسید آتی: در این شیوه، معاملات تا تاریخ تعیین شده به اتمام میرسد.
گزینههای آتی: در این شیوه، خریدار حق خرید یا فروش در یک زمان مشخص در آینده را دارد.
معاملات مستقیم: در این شیوه، معاملات بین خریدار و فروشنده مستقیماً انجام میشود.
چگونه در بورس کالا سرمایه گذاری کنیم؟
در اینجا چند مورد اصلی برای سرمایه گذاری در بورس کالا ذکر میشود:
تحلیل بازار: قبل از هرگونه سرمایهگذاری در بورس کالا، لازم است با بازار آشنا شوید و تحلیلهای لازم را انجام دهید. برای این منظور، میتوانید از روشهایی مانند تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی استفاده کنید.
انتخاب کالای مناسب: با توجه به تحلیل بازار، باید کالایی که برای سرمایهگذاری مناسب است را انتخاب کنید. این انتخاب باید بر اساس عواملی مانند ریسک، بازده و پتانسیل رشد باشد.
مشاوره از کارشناسان: در صورت نداشتن تجربه کافی در بازار بورس کالا، بهتر است به کارشناسان معتبر و مجرب مراجعه کنید تا به شما راهنمایی کنند.
مدیریت ریسک: برای مدیریت ریسک در سرمایهگذاری در بورس کالا، بهتر است از تکنیکهای مانند تعیین حداکثر سطح خسارت و تعیین حداقل سود استفاده کنید.
تنظیم سبد سرمایهگذاری: در بورس کالا، بهتر است سبد سرمایهگذاری خود را به گونهای تنظیم کنید که شامل کالاهای مختلف باشد تا در مواجهه با تغییرات قیمت، سرمایه شما بیشتر حفظ شود.
تاریخچه بورس کالا در ایران ؟
تاریخچه بازار کالای ایران، به دوران پایانی سلطنت قاجار برمیگردد که در آن با توجه به رشد صنعت و کشاورزی و همچنین برای حفظ استقلال اقتصادی، ایجاد بازاری برای خرید و فروش کالاهای محلی به نام “بازار نفت” در بندر کیش در نظر گرفته شد.
در سال ۱۳۴۲ هجری شمسی (۱۹۶۳ میلادی)، قانون بورس کالا در ایران تصویب شد که به منظور توسعه بازار کالاهای کشاورزی و دامی، بازاری برای خرید و فروش این کالاها تشکیل شد. این بازار با نام “بازار کالا” در میدان فاطمی تهران فعالیت خود را آغاز کرد.
سپس در سال ۱۳۵۶ هجری شمسی (۱۹۷۷ میلادی)، بازار کالا به دلیل رشد روزافزون فعالیتها و تعدد محصولات، به دو بخش بورس کالا و بازار کالا تقسیم شد. بورس کالا به عنوان یک مؤسسه خصوصی غیردولتی با هدف ایجاد بازاری بهینه و ایمن برای خرید و فروش کالاهای صنعتی، معدنی، کشاورزی و دامی تشکیل شد.
انواع بورس کالا در ایران ؟
بورس کالا در ایران به دو صورت فیزیکی و غیرفیزیکی فعالیت میکند. این دو نوع بازار به شکل مستقل اداره میشوند و هر کدام دارای ویژگیها و قوانین متفاوتی هستند.
بورس کالای فیزیکی:
بورس کالای فیزیکی، بازاری است که کالاهایی که در آن قراردادهایی برای تحویل فیزیکی این کالاها از طریق بورس منعقد میشوند، خریداری و فروش میشوند. این بازار عموماً برای کالاهایی مانند فلزات، نفت، گندم و … فعالیت میکند.
بورس کالای غیرفیزیکی:
بورس کالای غیرفیزیکی یا بازار ارز، بازاری است که در آن قراردادهای مبتنی بر تغییرات نرخ ارز، نفت، مواد معدنی و … توسط معاملهگران منعقد میشود. در این بازار، تحویل فیزیکی کالا انجام نمیشود و تنها از طریق تغییرات نرخ بهرهمندی معاملهگران انجام میشود.
همچنین در ایران، بورس کالا بر اساس نوع کالا، به دو گروه کالایی و فرابورس تقسیم میشود. در بورس کالایی، کالاهایی مانند نفت، فلزات، مواد معدنی، آرایشی و بهداشتی، لوازم خانگی و … معامله میشود. در فرابورس، اوراق بهادار و اوراق تجاری که از ارزش قابل توجهی برخوردارند، معامله میشوند.
گواهی سپرده کالایی چیست ؟
گواهی سپرده کالایی (Warehouse Receipt) یا همان گواهی انبارداری، یک اسناد قانونی است که توسط انبارداری صادر میشود و مالکیت یک کالای خاص را نشان میدهد. این گواهی مشابه یک سند با ارزش، معادل بهای کالای موجود در انبار است و برای نشان دادن مالکیت یک کالا و یا سپرده گذاری یک کالا در انبار، استفاده میشود.
در واقع گواهی سپرده کالایی به معنی یک تضمین از طرف انبارداری است که بر اساس آن، کالایی که در انبار قرار دارد، به صورت قابل توجهی توسط مالک آن کالا در اختیار قرار خواهد گرفت. این گواهی معمولاً برای کالاهایی استفاده میشود که نیاز به نگهداری در شرایط خاصی دارند مانند کالاهای غذایی، فلزات، سموم و مواد شیمیایی و …
از مزایای استفاده از گواهی سپرده کالایی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- نشان دادن مالکیت کالا به صورت رسمی و حقوقی
- افزایش امنیت تحویل کالا به مالک آن
- قابل استفاده به عنوان ضمانت برای دریافت وام
- امکان انتقال مالکیت کالا از طریق واگذاری گواهی سپرده کالایی
در بورس کالا نیز، گواهی سپرده کالایی به عنوان اسناد قابل معامله محسوب میشود و معامله گران میتوانند با خرید و فروش این گواهی، به صورت غیرمستقیم به تجارت کالا پرداخته و از نوسانات قیمت کالا بهرهمند شوند.
صندوق سرمایهگذاری کالایی چیست ؟
صندوق سرمایهگذاری کالایی (Commodity Investment Fund)، به معنی یک صندوق سرمایهگذاری است که سرمایهگذاری در قالب اوراق بهادار کالا را به عنوان هدف خود دارد. در این صندوق، سرمایهگذاران میتوانند در ارزش کالاهای مختلف سرمایهگذاری کنند بدون این که باید آن کالاها را فیزیکی خریداری کنند و به نگهداری و نظارت آنها بپردازند.
صندوق سرمایهگذاری کالایی در واقع یک نوع از صندوقهای سرمایهگذاری است که برای کاهش ریسک سرمایهگذاری، داراییهای خود را در بین انواع مختلف کالا تنوع میدهند. این صندوق میتواند در انواع مختلفی از کالاها سرمایهگذاری کند، مانند طلا، نفت، گندم، برنج، فلزات و …
معمولاً صندوق سرمایهگذاری کالایی به صورت بورسی عرضه میشود و افراد مختلفی مانند سرمایهگذاران حقیقی و حقوقی، بانکها و سایر صندوقهای سرمایهگذاری میتوانند در آن سرمایهگذاری کنند. در این صندوقها، مدیریت سرمایهگذاری بر عهده یک تیم مدیریتی حرفهای است که در انتخاب بهترین کالاها و بهینهسازی نسبت سهم هر کالا در سبد سرمایهگذاری دقت میکنند.
نحوه انجام معامله در بورس کالا ؟
معامله حضوری:
در این روش، شما به عنوان سرمایهگذار، باید به صورت حضوری به مرکز بورس کالا مراجعه کرده و معامله خود را از طریق دفتر خرید و فروش با دیگران انجام دهید. در این روش، شما میتوانید با فرد مقابل خود دیدار کرده و درباره قیمت کالا و شرایط معامله با هم صحبت کنید. این روش در بورس کالا ایران به عنوان روش اولیه و متداول برای انجام معاملات استفاده میشود.
معامله آنلاین:
در این روش، شما به عنوان سرمایهگذار، میتوانید با استفاده از سامانههای آنلاین بورس کالا، اقدام به خرید و فروش کالاهای مورد نظر خود کنید. در این روش، شما با وارد کردن نام کاربری و رمز عبور خود به سامانه بورس کالا وصل میشوید و میتوانید با انتخاب کالای مورد نظر و وارد کردن تعداد و قیمت، معامله خود را انجام دهید.
در هر دو روش حضوری و آنلاین، مشتریان برای انجام معامله، باید به مقررات و شرایط معاملات مراجعه کرده و در صورت توافق بر روی قیمت و شرایط معامله، میتوانند سفارش خود را ثبت کنند و پس از تایید و اجرای سفارش توسط بورس کالا، به دریافت کالای مورد نظر خود بپردازند.
اهداف بورس کالای ایران چیست؟
بورس کالای ایران دارای اهداف متعددی است که عبارتند از:
فراهم کردن زیرساختهای لازم برای ایجاد بازاری کارآمد و شفاف برای خرید و فروش کالاهای مختلف در ایران.
ارائه خدمات انتقال و انبارداری کالاها به صورت حرفهای و با کیفیت بالا به منظور افزایش سرعت و کیفیت انجام معاملات برای سرمایهگذاران.
ایجاد شفافیت در قیمتگذاری و معاملات برای کاهش ریسک و جلوگیری از افزایش بیرویه قیمت کالاها.
تسهیل در برقراری ارتباط بین خریداران و فروشندگان کالاها و فراهم کردن بستری برای انجام معاملات در سراسر کشور.
جذب سرمایهگذاران داخلی و خارجی برای سرمایهگذاری در بازار کالاهای ایرانی.
حمایت از توسعه و رشد بخشهای کشاورزی، صنعتی و معدنی کشور و کمک به ارتقای سطح تولید و بهبود کیفیت کالاهای تولیدی در ایران.
ایجاد پایگاهی پایدار برای تحلیل و بررسی بازار کالاهای ایران و کمک به پیشبینی تغییرات در قیمتها و تقاضا و عرضه برای کالاها.
پشتیبانی از برنامههای دولتی در زمینه مدیریت توزیع کالاهای اساسی و کنترل تورم در کشور.
به طور کلی، هدف اصلی بورس کالای ایران تسهیل و تسریع در انجام معاملات کالاهای مختلف در بازار ایران است که باعث توسعه صنعت کشور و افزایش سطح رفاه اقتصادی جامعه میشود.