به نقل از اتحادیه طلا و جواهر تهران، در بازار آزاد :
تاریخچه سکه در ایران :
سکه برای اولین بار هنگامی که به عنوان واسطه‌ای برای مبادله یک اسلحه فلزی با یک قطعه گوشت به کار رفت، وارد استفاده شد. اما احتمالاً در دوران مفرغ، سکه به عنوان یک وسیله نگهداری ارزش استفاده شد.
عملیات ضرب سکه طلا و نقره در ایران و یونان تقریباً در همان زمان شروع شد و به این سکه‌ها درهم و دینار (دراخما و دناریوس) می‌گفتند.
داریوش هخامنشی برای اولین بار سکه طلا استاندارد را ضرب کرد که به نام دریک یا سکه داریوشی شناخته شد. این سکه‌ها داشتند عیار بالایی و با کیفیت بالایی ضرب شده بودند، که این باعث شهرت و ارزش آنها در سراسر جهان شد.
هیچکس به جز دولت مرکزی ایران، حق ضرب سکه طلای دریک را نداشت، اما ضرب سکه نقره با اجازه از دربار امکان‌پذیر بود. هر دریک حدوداً بیش از ۸ گرم وزن داشت. (۸٫۳۵ تا ۸٫۴۳ گرم)
سکه “تمام” یا سکه‌های ۸٫۱۳ گرمی طلا در طول سال‌های مختلف برای اهداف متنوعی استفاده شدند، از جمله مهریه، هدیه عروسی، جایزه پذیرش کنکور و برای پس‌انداز. در زمان جنگ، مردم از این سکه‌ها برای پس‌انداز استفاده کردند. بعد از آن، سکه طلا به عنوان سپر در برابر تورم سوزان عمل کرد.
در دهه‌های هفتاد و هشتاد، خانواده‌ها معمولاً در هر تولد فرزندشان ی
ک سکه تمام را پس‌انداز می‌کردند. به این ترتیب، در سن بیست سالگی، جوانان یک پس‌انداز مناسب برای شروع یک زندگی جدید داشتند. تا قبل از دهه هشتاد، دادن سکه طلا به عنوان هدیه شبه نقدی مرسوم بود. این رسم با افزایش قیمت سکه، جای خود را به سکه‌های گرمی و کارت‌های هدیه داد.
در دوران ناصرالدین شاه، سکه‌های طلای سبک برای مصرف عمومی رایج شدند. سکه دوهزاری با ۰٫۵۷ گرم طلا ضرب می‌شد. سکه‌های طلای ربع تومان، پنج هزاری، یک تومان، دو تومان و پنج تومانی نیز رایج بودند. ناصرالدین شاه برای مناسبت‌های مختلف مثل سفرهای خارجی سکه طلا می‌زد. این فرایند تا زمان احمدشاه ادامه یافت.
در دوران قاجار، سکه‌های احمدشاه با ورود سکه طلا در دوران پهلوی از رونق خود افتادند و فقط به عنوان یادگاری در مجموعه‌های خصوصی نگهداری شدند.
رضاخان به نظر می‌رسد مایل بود که واحد پول ایران از قران و دینار و ریال و تومان به پهلوی تغییر کند. اما ضرب سکه‌های پهلوی به عنوان یک واحد پول کمکی در کنار دینار و ریال ادامه یافت و هرگز واحد پول رسمی نشد.
در دوران محمدرضا پهلوی، سکه‌های طلایی با نقش‌های مختلف ضرب شدند. در این دوران، سکه‌های پهلوی به وزن استاندارد هخامنشی نزدیک شدند.
در اولین سال بعد از پیروزی انقلاب، سکه‌های ط
لا با نام علی (ع) و عبارت بانک ملی ایران و تصویر بارگاه امام رضا (ع) و عبارت “اولین بهار آزادی” ضرب شد. بعد از فوت امام خمینی، سکه‌های یادبود با تمثال وی مزین شدند. در سال ۱۳۸۶، سکه طرح جدید با همان وزن ۸٫۱۳ ضرب شد، اما سکه طرح قدیم در بین مردم ارزش بیشتری پیدا کرد. در حال حاضر، سکه‌های طرح جدید با ارزش بیشتری معامله می‌شوند.